|
Wie herinnert zich nog de plechtige proclamatie in de Izegemse scholen? Meerdere leerlingen mochten op het podium een stapel boeken in ontvangst nemen. Wie bij de minder gelukkigen was, moest tevreden zijn met één boek. Dit gebruik verdween in de jaren ’60 van de vorige eeuw.
We vonden gelijkaardige prijsdeelingen op het einde van de 19de eeuw.
In het Sint-Josephsgesticht liep het 14de schooljaar naar zijn einde in 1881 en in de Gazette van Brugge (27 augustus 1881) verscheen een verslag van zo’n prijsuitreiking.
De feestelijkheden begonnen – hoe kan het ook anders – met een eucharistieviering. Daarna werden er in de voormiddag prijzen uitgedeeld aan behoeftige kinderen. Allen kregen eene belooning, in evenredigheid van hun gedrag en neerstigheid.
Maar de hoofdmoot – volgens de krant – kwam in de namiddag. De plechtigheid vond plaats in het Gildenhuis in de Kruisstraat. Reeds een half uur voor de aanvang namen de notabelen van de stad plaats op de eerste rij. Dit was niet alleen de geestelijkheid van Izegem, maar ook de priesters uit de buurgemeenten en baron Alexander Gillès de Pélichy , dien voortreffelyken weldoener van zoo vele goede werken, en die op de eerste plaetse zat nevens M. de Pastor.
De kinderen mochten er enkele toneeltjes opvoeren en daarbij viel op dat in de sprake van die jonge schoolkinders alles zoo natuerlyk was en zoo ongedwongen dat het inderdaed aengenaem was de tooneelspelen en andere stukken te aenhooren. De schrijver kon het niet laten om de bestuurder, E. H. Baes, te feliciteren.
Omdat we toen nog volop in de schoolstrijd waren, kon men het ook niet laten om de stadscholen een veeg uit de pan te geven: In 1880-1881 hebben er zeer digte de 700 kinders de Sint Josephs school bygewoond. Al onze geuzenschoolen te hoope (school der jongens, der meisjes en bewaerschole) tellen alleenlyk 100 kinders!
Welke prijzen kregen de kinderen toen? Pryzen van byzondere weerde (5, 10 en zelfs 25 frank) worden gejond aen de scholieren die best hunnen Catechismus kennen. Die pryzen vermeerderen, naermaete de kinders ouder zyn. Voor de armen zyn zy in spaerboekskens veranderd, op de spaerkasse van Iseghem.
En de journalist voegde eraan toe: Zulke prijzen worden door al de werkmanskinderen gansch het jaar betracht en daarom trachten zij te wedijveren om boven hunne schoolgezellen uit te munten door hunne neerstigheid in het leeren en in het luisteren naar de vermaningen welke hunne eervolle meesters hun geven.
Of die kinderen gelukkig waren met hun prijzen, weten we niet. Maar ook in de Zondagschool kon men met een prijzenpakket naar huis trekken: De kerk was eivol, van voren, binnen den communiebank was het eenen bazer van allerhande prijzen. Beddebakken, kleerkassen, tafels, stoven, spaden, kruiwagens, beelden, kaders stonden daar opeen gehoopt, verder bemerkte ik een groot getal mantels, franks, broeks, rokken en andere kleedingsstukken.
In de kerk stond hier en daar eene mand met mindere prijzen zooals hemden, kiels, onderlijven, boeken, alaam, koekebrooden, enz.. |
